کمکاری تیروئید یکی از بیماری‌های شایع غدد درون‌ریز است که در آن غده تیروئید قادر به تولید کافی هورمون‌های تیروئیدی نیست. این هورمون‌ها نقشی کلیدی در متابولیسم، تنظیم انرژی بدن و سلامت عمومی دارند. یکی از مهم‌ترین روش‌های کمک به مدیریت این بیماری، انتخاب صحیح مواد غذایی است.
در واقع، رژیم غذایی برای کمکاری تیروئید نقش کلیدی در بهبود علائم کمکاری تیروئید و حمایت از عملکرد بهتر غده تیروئید دارد. رعایت اصول تغذیه‌ای درست میتواند خستگی، افزایش وزن و سایر مشکلات ناشی از این بیماری را کاهش دهد. در این مقاله، به‌طور کامل درباره تغذیه کمکاری تیروئید صحبت می‌کنیم، خوراکی‌های مفید و مضر را بررسی می‌کنیم و به راهکارهایی برای داشتن یک رژیم سالم اشاره خواهیم کرد. همچنین به توصیه‌های علمی از جمله یافته‌های راهنمای جامع تغذیه درمانی برای بیماری‌های رایج ارجاع داده می‌شود.
اصول کلی در رژیم تیروئید
یک رژیم غذایی متعادل برای کمکاری تیروئید باید چند ویژگی اساسی داشته باشد:
1.تأمین ید کافی: ید ماده‌ی اصلی برای ساخت هورمون‌های تیروئید است. کمبود آن میتواند کمکاری تیروئید را تشدید کند.
2.مصرف متعادل پروتئین‌ها: پروتئین به حفظ متابولیسم و انرژی کمک میکند.
3.فیبر کافی: برای جلوگیری از یبوست که یکی از علائم شایع کمکاری تیروئید است.
4.چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های مفید مانند روغن زیتون و مغزها برای کاهش التهاب و بهبود عملکرد متابولیک توصیه می‌شود.
5.محدود کردن غذاهای مضر: برخی مواد غذایی میتوانند جذب ید یا عملکرد تیروئید را مختل کنند.
غذاهای مفید در رژیم تیروئید
۱. غذاهای دریایی غنی از ید
ماهی، میگو و جلبک دریایی منابع عالی ید هستند و میتوانند به بهبود عملکرد تیروئید کمک کنند. البته مصرف آنها باید متعادل باشد، زیرا ید بیش از حد نیز میتواند مضر باشد.
۲. لبنیات کم‌چرب
ماست، شیر و پنیر منابع خوبی از ید و پروتئین هستند. انتخاب نوع کم‌چرب توصیه می‌شود تا از افزایش وزن جلوگیری شود.
۳. غلات کامل و حبوبات
جو دوسر، نان سبوس‌دار، عدس و لوبیا فیبر بالایی دارند و به بهبود یبوست و تثبیت سطح قند خون کمک می‌کنند.
۴. میوهها و سبزیجات تازه
میوه‌های غنی از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی و توت‌ها به جذب بهتر آهن کمک می‌کنند. سبزیجاتی مثل اسفناج و کلم بروکلی نیز به سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند (البته مصرف آنها باید پخته باشد تا ترکیبات گواتروژنیک کاهش یابد).
۵. مغزها و دانه‌ها
گردو، بادام و دانه کتان منابع خوبی از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که میتوانند التهاب بدن را کاهش دهند.
۶. تخم‌مرغ
تخم‌مرغ سرشار از پروتئین، ید و سلنیوم است که همگی برای سلامت تیروئید ضروری هستند.
غذاهای مضر و محدودشده در رژیم تیروئید
۱. سویا و فرآورده‌های آن
سویا میتواند در جذب هورمون‌های تیروئیدی تداخل ایجاد کند. بهتر است مصرف آن محدود شود، به‌خصوص در افرادی که دارو مصرف می‌کنند.
۲. سبزیجات خام از خانواده کلم
کلم، گل‌کلم و کلم بروکلی به‌صورت خام دارای ترکیباتی هستند که میتوانند عملکرد تیروئید را کاهش دهند. مصرف پختهشده آنها معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند.
۳. غذاهای پرچرب و سرخ‌کردنی
چربی‌های اشباع و ترانس با افزایش وزن و ایجاد التهاب، مشکلات تیروئیدی را تشدید می‌کنند.
۴. قند و شیرینی‌های زیاد
زیاده‌روی در مصرف شیرینی‌جات باعث افزایش وزن و بی‌نظمی قند خون می‌شود که برای بیماران مبتلا به کمکاری تیروئید مضر است.
۵. کافئین بیش از حد
قهوه و چای پررنگ در صورت مصرف زیاد میتوانند بر جذب داروهای تیروئیدی تأثیر منفی بگذارند.
نکات مهم در رژیم برای کمکاری تیروئید
•مصرف داروهای تیروئید (مثل لووتیروکسین) باید به‌طور منظم و طبق دستور پزشک باشد. تغذیه نمی‌تواند جایگزین دارو شود، اما اثر درمانی آن را تقویت میکند.
•فاصله زمانی مصرف دارو با غذاها یا مکملها باید رعایت شود. به‌طور معمول، دارو باید صبح ناشتا و با فاصله حداقل ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه مصرف شود.
•در راهنمای جامع تغذیه درمانی برای بیماری‌های رایج تأکید شده که تنظیم تغذیه در کمکاری تیروئید باید متناسب با شرایط فردی (سن، جنس، سطح فعالیت و بیماری‌های همراه) انجام شود.
جمع‌بندی
رژیم تیروئید نقش مهمی در مدیریت کمکاری تیروئید دارد. با انتخاب درست مواد غذایی می‌توان عملکرد غده تیروئید را بهبود داد و علائم بیماری را کاهش داد. غذاهای مفیدی مانند ماهی، لبنیات کم‌چرب، غلات کامل، میوهها و سبزیجات پخته، مغزها و تخم‌مرغ باید بخشی از رژیم روزانه باشند. در مقابل، سویا، سبزیجات خام خانواده کلم، غذاهای پرچرب، شیرینی‌ها و کافئین باید محدود شوند.
در نهایت، همان‌طور که در راهنمای جامع تغذیه درمانی برای بیماری‌های رایج تأکید شده است، بهترین رژیم برای کمکاری تیروئید باید متناسب با شرایط فردی طراحی شود و در کنار دارو و پیگیری پزشکی اجرا گردد
سوالات متداول (FAQ)
آیا افراد مبتلا به کمکاری تیروئید باید کاملاً از کلم و بروکلی پرهیز کنند؟
خیر، مصرف پختهشده این سبزیجات معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. تنها مصرف خام و زیاد ممکن است مضر باشد.
بهترین میوهها برای بیماران کمکاری تیروئید کداماند؟
پرتقال، کیوی، توتفرنگی، سیب و خرمالو میتوانند انتخابهای مناسبی باشند.
آیا مصرف نمک یددار کافی است؟
در بسیاری از موارد، مصرف متعادل نمک یددار میتواند نیاز روزانه بدن را تأمین کند. اما در برخی افراد، منابع غذایی دیگری مانند ماهی و لبنیات نیز لازم است.
آیا بیماران کمکاری تیروئید باید رژیم لاغری بگیرند؟
اگر اضافهوزن وجود داشته باشد، کاهش وزن به بهبود علائم کمک میکند. اما رژیم باید اصولی، متعادل و با مشورت متخصص تغذیه طراحی شود.
آیا مکملها برای کمکاری تیروئید لازماند؟
برخی افراد ممکن است به مکملهای سلنیوم یا ویتامین D نیاز داشته باشند، اما مصرف آنها باید تحت نظر پزشک باشد.
